Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Vũ Dương Ninh, nguyên Chủ nhiệm khoa Quốc tế học, Chủ tịch Hội Cựu giáo chức Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN đã trao tặng Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam gần 700 tài liệu, hiện vật là thành quả nghiên cứu của Giáo sư trong nhiều năm qua.

Tọa đàm Sưu tầm và phát huy giá trị di sản các nhà sử học và tiếp nhận hiện vật GS. NGND Vũ Dương Ninh trao tặng (Ảnh: Báo nhandan điện tử))

Giáo sư Vũ Dương Ninh được biết đến là người đầu tiên đưa môn Lịch sử văn minh thế giới vào giảng dạy trong các trường đại học ở Việt Nam; là Chủ nhiệm đầu tiên của Khoa Quốc tế học và là một trong những người khởi xướng và thành lập ngành Quốc tế học tại Trường ĐHKHXH&NV. Trong số hàng trăm tài liệu, hiện vật của Giáo sư Vũ Dương Ninh trao tặng lần này, có nhiều tài liệu quý như 4 cuốn sổ ghi chép bài giảng từ năm 1994-2000 về các chuyên đề Lịch sử thế giới, Lịch sử Đông Nam Á, Lịch sử văn minh thế giới, Lịch sử quan hệ quốc tế; các bài nghiên cứu, giáo trình, sách chuyên khảo. Đặc biệt, cuốn “Lịch sử thế giới cận đại”, “Lịch sử văn minh thế giới” đã tái bản đến lần thứ 18... Những tài liệu, hiện vật được Giáo sư trao tặng Trung tâm mang nhiều giá trị, không chỉ phản ánh cuộc đời và sự nghiệp của thầy mà còn là nguồn tư liệu quý để tìm hiểu về lịch sử phát triển của Sử học và Khoa học lịch sử ở Việt Nam. 

GS. Vũ Dương Ninh chia sẻ, sau lần đến tham quan MEDDOM vào năm 2019, được tận mắt chứng kiến thành quả trong hơn một thập kỷ của Trung tâm, Giáo sư Vũ Dương Ninh đã dành thời gian soạn, sưu tầm và chú thích các tài liệu hiện vật của mình để tặng Trung tâm. GS. Vũ Dương Ninh cho biết: “Chỉ có MEDDOM vào cuộc thì chưa đủ, mà các nhà khoa học cần tiếp sức trong việc sưu tầm và nghiên cứu tài liệu lịch sử cuộc đời các nhà khoa học. Để công việc có hiệu quả thì giới khoa học phải coi đây là trách nhiệm chung và cùng trung tâm hoàn thành công việc đầy ý nghĩa này”.

Đến nay, Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam đã thiết lập được phông lưu trữ cá nhân của 68 nhà sử học ở các lĩnh vực: sử học, dân tộc học, khảo cổ học ở nhiều cơ quan khác nhau: Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQGHN, Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, Viện Sử học, Viện Đông - Nam Á học, Viện Khảo cổ học, Viện Dân tộc học, Đại học Đà Lạt, Đại học Sư phạm Huế; Hội Khoa học lịch sử Huế, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Lịch sử Đảng… Tuy nhiên, con số này còn khá khiêm tốn so với số lượng lớn các nhà nghiên cứu lịch sử đã có thâm niên và tên tuổi. Phông tư liệu của các nhà sử học còn được làm phong phú và sinh động thêm bằng các file ghi âm, ghi hình phỏng vấn về cuộc đời của các nhà khoa học.

Các nhà sử học tham quan trưng bày tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (Ảnh: Báo nhandan điện tử)

Tọa đàm “Sưu tầm và phát huy di sản của các nhà sử học Việt Nam” có sự tham dự của đông đảo các nhà khoa học, nhà sử học, nhà giáo và những người quan tâm đến di sản của các nhà sử học Việt Nam. Tọa đàm nhằm mục đích nhìn nhận lại công tác nghiên cứu, sưu tầm của Trung tâm trong hơn một thập kỷ qua và định hướng nghiên cứu sưu tầm, phát huy giá trị di sản của các nhà sử học trong thời gian tới. Tại tọa đàm, có ý kiến đề xuất hình thức “bảo tồn tư liệu tại gia” trong những trường hợp gia đình chưa thể chuyển khối tư liệu của các nhà khoa học cho Trung tâm như một biện pháp cứu vãn kho tư liệu quý đó. Các cán bộ của Trung tâm sẽ hỗ trợ gia đình những công việc đòi hỏi nghiệp vụ phân loại, hệ thống hóa và tìm phương thức bảo quản tốt nhất để giữ gìn ký ức của nhà khoa học cũng như của hậu thế đối với nhà khoa học.